
Huizen en thuissituaties door de tijd (groep 5 t/m 8)
Een reis door de geschiedenis van huizen en thuissituaties
Juf Fem onderzocht hoe ze het thema van de Kinderboekenweek 2023 ‘Bij mij thuis!’ kon combineren met verschillende vakgebieden. Ze kwam uit bij het boek ‘Het grote Rijksmuseum voorleesboek’.
Doel
Aan het einde van deze les begrijpen de kinderen hoe huizen en thuissituaties in de loop der tijd zijn veranderd, historische onderzoeks- en reflectievaardigheden ontwikkelen, en hun eigen concept van ‘thuis’ verkennen.
In deze lesactiviteit worden kinderen aangemoedigd om de diversiteit van thuissituaties door de geschiedenis heen te begrijpen. Ze zullen historische onderzoeks- en reflectievaardigheden ontwikkelen, en optionele projecten die hun persoonlijke visies op ‘thuis’ weerspiegelen.
Benodigdheden
- Het grote Rijksmuseum voorleesboek, bijvoorbeeld de verhalen: ‘Lieve mama’ en ‘Schoon’.
- Afbeeldingen van de schilderijen waarop deze verhalen zijn gebaseerd.
- Digibord
- Schrijfpapier en potloden
- Optioneel: boeken, computer/laptop
- Optioneel: timer
Huizen en thuissituaties door de tijd – de les
Onderstaande is een voorbeeldles, maar kan naar eigen inzicht (en tijd) worden aangepast of ingekleed.
Introductie (15 minuten)
Begin met het voorlezen van een van de verhalen uit ‘Het grote Rijksmuseum voorleesboek’ die bij het Kinderboekenweek thema ‘Bij mij thuis’ passen, bijvoorbeeld: ‘Lieve mama’ van Imme Dros en/of ‘Schoon’ van Sylvia Vanden Heede.
Bespreek kort het verhaal en laat de afbeelding van het bijbehorende schilderij zien.
Leg uit dat elk schilderij een moment in de geschiedenis vastlegt en dat huizen er vroeger anders uitzagen dan nu. Vraag de kinderen om na te denken over hoe huizen en thuissituaties er toentertijd uitzagen en in de loop der tijd zijn veranderd.
Optioneel: Voeg een korte activiteit toe na het voorlezen en bespreken van het verhaal om de interesse van de kinderen te wekken, zoals het stellen van een raadsel, coöperatieve werkvorm of het delen van een interessant feit over de geschiedenis van huizen.
Geschiedenisonderzoek (20 minuten)
Verdeel de klas in kleine groepen en wijs elke groep een verschillende historische periode toe (bijvoorbeeld prehistorie, middeleeuwen, 18e eeuw, 20e eeuw, heden enz.).
Geef de groepen de opdracht om met behulp van bronnen, (methode)boeken of online, meer te leren over hoe huizen en thuissituaties eruitzagen tijdens hun toegewezen periode. Hierbij kunnen ze bijvoorbeeld letten op: architectuur, meubels, kleding, gedragingen en dagelijkse activiteiten. Dit kunnen ze dan (bijvoorbeeld) beschrijven, uitknippen, printen en/of tekenen op een vel papier.
Presentatie (10-15 min)
Laat elke groepje een korte presentatie geven waarin ze hun bevindingen delen met de rest van de klas. Ze kunnen eventueel afbeeldingen, schetsen of relevante feiten gebruiken om hun informatie te illustreren.
Na elke presentatie bespreek je de verschillende huizen, thuissituaties en overeenkomsten tussen de verschillende historische periodes. Vraag de kinderen om na te denken over hoe huizen en thuissituaties zijn geëvolueerd en welke factoren hieraan hebben bijgedragen.
Afsluiting en evalueren (5- 10 min)
Bespreek met de kinderen hoe thuissituaties in de loop der tijd zijn veranderd en wat de redenen daarvoor zijn geweest. Moedig kinderen aan om te denken aan technologische, economische en sociale veranderingen. Vraag de kinderen om na te denken over wat ‘thuis’ voor hen betekent en hoe hun thuissituaties verschillen van die van (bijvoorbeeld) hun grootouders of ouders.
- Stel enkele evaluatie en reflectievragen, zoals: “Wat vonden jullie het meest verrassende dat jullie hebben geleerd over huizen in het verleden?”, of “Hoe denken jullie dat huizen er in de toekomst uit zullen zien?” enz.
Optionele uitbreiding(en) (30-60 minuten)
Maak een keuze:
- Als er tijd over is, kunnen de kinderen ook een tekening of collage maken van hun ideale ‘thuis’ in de toekomst, gebaseerd op hun eigen visie.
- Geef de kinderen de opdracht om een creatief project te maken dat hun eigen thuissituatie in de context van de geschiedenis plaatst. Dit kan een tekening, schilderij, collage, verhaal of gedicht zijn. Moedig de kinderen aan om te overwegen hoe hun huis eruit zou zien als ze in een andere tijd zouden leven.

Je vindt juf Fem ook op Instagram. Haar account heet @deklasvanjuf_femke.
Bovendien verkoopt juf Fem haar mooie materiaal op VOOR DE LEERKRACHT.
Meer inspiratie
Dit artikel bevat een affiliatelink.