Review: Coöperatieve werkvormen

Heel blij ben ik met het boek ‘Coöperatieve Werkvormen voor elke groep en ieder vak’. Het is geschreven door dr. Spencer Kagan en uitgegeven door Bazalt. In deze review lees je meer over het boek zelf en waarom ik er zo enthousiast over ben.

Coöperatief leren

Goed kunnen samenwerken is belangrijke om te kunnen functioneren in de samenleving. Coöperatief leren is een goede manier om dit te oefenen. Je spreekt van coöperatief leren, als de activiteit aan vier (GIPS-)criteria voldoet:

Gelijke deelname

Iedereen neemt deel. Zelfs de leerlingen die tijdens andere lessen niet of weinig meedoen. Leerlingen doen om de beurt wat, of er wordt aangegeven hoeveel tijd ieder krijgt.

Individuele aanspreekbaarheid

Alle leerlingen zijn aan te spreken op het groepsproces. Iedereen is individueel in staat om het antwoord toe te lichten. Op deze manier zijn alle leerlingen actief en gemotiveerd om mee te doen.

Positieve wederzijdse afhankelijkheid

Leerlingen hebben elkaar nodig om de opdracht te kunnen uitvoeren. Hierdoor ontstaat wederzijdse steun en staan leerlingen positiever ten opzichte van goede prestaties.

Simultane actie

Veel meer leerlingen zijn tegelijkertijd actief betrokken.

Het boek

In het boek staan maar liefst 59 coöperatieve werkvormen. Deze worden in het boek ‘structuren’ genoemd. Elke structuur voldoet aan de criteria van coöperatief leren.

Opbouw

De structuren in het boek staan op alfabetische volgorde. Iedere structuur wordt op dezelfde manier gepresenteerd. Je ziet de titel van de structuur en de bijbehorende afbeelding op de linker bladzijde. Op de rechter bladzijde staan de doelen en de inhoud van de structuur vermeld:

Interpersoonlijke doelen:

  • Klasbouwer
  • Teambouwer
  • Sociale vaardigheden
  • Communicatievaardigheden
  • Besluitvorming

Inhoud van het onderwijs:

  • Beheersing
  • Procedureel leren
  • Informatie-uitwisseling
  • Denkvaardigheden
  • Informatie presenteren

Vervolgens zie je de stappen waaruit de structuur bestaat.

Op de bladzijde(s) erna wordt de structuur uitgebreid beschreven. Je krijgt tips voor een gedifferentieerde instructie en de kracht van de structuur wordt uitgelegd. Bij veel structuren krijg je tips voor het toepassen in de klas en worden varianten van de structuur beschreven. Bij een groot aantal structuren krijg je kant-en-klare opdrachtbladen of sjablonen die je kunt gebruiken voor jouw eigen activiteiten.

Mijn mening

Wat een fantastisch boek is dit! Alle kennis over de coöperatieve werkvormen (structuren) van Kagan gebundeld in een prachtig naslagwerk. Een boek om als leerkracht dagelijks te pakken bij het voorbereiden van je lessen.

Het boek is misschien niet goedkoop, maar het is in mijn ogen van grote waarde. En bovendien tijdloos!

Dr. Spencer Kagan promoot een duidelijke visie op onderwijs. In deze visie zijn alle leerlingen actief betrokken. Leerlingen zijn gemotiveerder om te leren, omdat ze veel mogen bewegen, samenwerken en praten over de leerstof.

Eerder schreef ik een blog over nog meer voordelen van dit soort structuren. Je kunt ze in elke fase van je les en op heel veel momenten op de dag inzetten:

  • om voorkennis te activeren
  • als controlemiddel na de uitleg van nieuwe leerstof
  • als verwerking van een les
  • bij het leren van woordjes
  • bij het maken van klassenregels
  • als reflectieopdracht
  • als een leuk tussendoortje

De opbouw van het boek vind ik heel praktisch. Hoe vaker je de werkvormen en hun namen noemt, hoe gemakkelijker je ze terugvindt in de alfabetische volgorde.

Het boek bevat een handige matrix waarin alle structuren staan. In deze matrix zie je in één oogopslag welke structuren in het boek staan mét de interpersoonlijke doelen en de inhoud van het onderwijs.

Bedankt Uitgeverij Bazalt, voor het toesturen van dit boek!

Dit artikel bevat affiliatelinks.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.